Założenie własnej szparagarni może być satysfakcjonującym doświadczeniem, pozwalającym cieszyć się świeżymi, domowymi szparagami przez wiele lat. Szparagi to rośliny wieloletnie, które po odpowiednim posadzeniu i pielęgnacji odwdzięczą się obfitymi plonami. Kluczem do sukcesu jest prawidłowe przygotowanie gleby, wybór odmiany oraz zastosowanie odpowiedniej techniki sadzenia.
Wybór odpowiedniego stanowiska i przygotowanie gleby
Szparagi potrzebują słonecznego i osłoniętego stanowiska. Unikaj miejsc, gdzie zalega woda, ponieważ korzenie szparagów są wrażliwe na nadmierną wilgoć. Gleba powinna być lekka, żyzna i dobrze zdrenowana. Optymalne pH to 6.5-7.5. Przed założeniem szparagarni warto przekopać glebę na głębokość co najmniej 30-40 cm, usuwając przy tym chwasty i kamienie. Wzbogacenie gleby kompostem lub dobrze przekompostowanym obornikiem znacząco poprawi jej strukturę i urodzajność. Można również zastosować nawozy mineralne, dostosowując je do wyników analizy gleby.
Jakie odmiany szparagów wybrać?
Na rynku dostępnych jest wiele odmian szparagów, różniących się kolorem (białe, zielone, fioletowe), terminem dojrzewania i odpornością na choroby. Do najpopularniejszych należą:
- Szparagi białe: Wymagają okrywania, aby zapobiec zieleniu. Mają delikatny, lekko orzechowy smak.
- Szparagi zielone: Rosną na powierzchni gleby i są bogatsze w witaminy. Mają bardziej intensywny smak.
- Szparagi fioletowe: Są odmianą szparagów zielonych, charakteryzującą się fioletowym kolorem i słodkawym smakiem.
Wybierając odmianę, warto wziąć pod uwagę lokalne warunki klimatyczne oraz własne preferencje smakowe.
Zakup materiału sadzeniowego
Szparagi można kupić jako jednoroczne karpy lub dwuletnie karpy. Karpy dwuletnie są zazwyczaj silniejsze i szybciej zaczną owocować. Ważne jest, aby kupować karpy ze sprawdzonego źródła, które są zdrowe i wolne od chorób. Przed posadzeniem karpy należy namoczyć w wodzie przez około 2 godziny.
Sadzenie karp szparagów – krok po kroku
Sadzenie szparagów odbywa się zazwyczaj wczesną wiosną, gdy minie ryzyko przymrozków.
Przygotowanie rowków
W przygotowanej glebie wykopujemy rowki o głębokości około 20-30 cm. Odległość między rzędami powinna wynosić około 1.5-2 metrów, a między karpami w rzędzie około 30-50 cm, w zależności od siły wzrostu odmiany.
Sadzenie karp
Na dnie rowka tworzymy niewielki kopczyk z ziemi, na którym rozkładamy korzenie karpy. Korona karpy powinna znajdować się około 5-10 cm poniżej poziomu gleby. Następnie delikatnie przysypujemy karpy ziemią, starając się nie uszkodzić pąków. W pierwszych latach uprawy nie należy przykrywać karp ziemią, aby umożliwić swobodny wzrost młodych pędów. Dopiero gdy pędy osiągną wysokość około 15-20 cm, można je lekko obsypać ziemią.
Pielęgnacja szparagarni w pierwszych latach
Pierwsze dwa lata po posadzeniu karp są kluczowe dla rozwoju szparagarni. W tym okresie nie należy zbierać pędów, aby umożliwić roślinom zgromadzenie zapasów w korzeniach.
Podlewanie i nawożenie
Szparagi potrzebują regularnego podlewania, szczególnie w okresach suszy. Utrzymywanie stałej wilgotności gleby jest bardzo ważne. W drugim roku uprawy można zacząć nawozić szparagi nawozami wieloskładnikowymi, dostosowując dawkowanie do potrzeb roślin.
Odchwaszczanie i okrywanie
Regularne odchwaszczanie jest niezbędne, aby zapobiec konkurencji o wodę i składniki odżywcze. W przypadku uprawy szparagów białych, konieczne jest okrywanie pędów ziemią lub specjalnymi osłonami, aby zapobiec ich zazielenieniu.
Zbiór i dalsza pielęgnacja
Szparagi zaczynają obficie plonować zazwyczaj w trzecim roku po posadzeniu. Zbiór trwa od kwietnia do czerwca. Pędy ścina się ostrym nożem lub sekatorom, gdy osiągną odpowiednią grubość i wysokość (około 20-25 cm). Ważne jest, aby nie ścinać wszystkich pędów, pozostawiając kilka, które rozwiną się w liście, odżywiając karpę. Po zakończeniu zbiorów, usuwamy zaschnięte pędy i przekopujemy glebę wokół karp, dodając kompost. Jesienią można okryć karpy warstwą kompostu lub słomy, aby zabezpieczyć je przed mrozem.
